احكام وضو
احكام وضو
حكم شك در وضو:
(مسأله 297) كسی كه در اصل داشتن و نداشتن وضو شك دارد، بايد به حالت پيش از زمان شك خود توجه نمايد، پس اگر پيش از شك وضو داشته بنا را بر وضو داشتن بگذارد و اگر پيش از شك وضو نداشته بايد وضو بگيرد.
اين حكم؛ يعنی «بردن حالت پيش از شك را به پس از شك» در پاك و نجس بودن و غسل داشتن و نداشتن هم جاری است، ولی كسی كه پس از ادرار استبرا نكرده و وضو گرفته و پس از وضو رطوبتی از او بيرون آمده كه نمیداند ادرار است يا چيز ديگر وضوی او باطل می باشد.
(مسأله 298) كسی كه در كارهای وضو مانند شستشو و مسح عضو، يا در شرايط آن مانند پاكی آب و غصبی نبودن آن زياد شك میكند، تا آن اندازه كه شك او عقلايی است بايد توجه كند، ولی اگر به حد وسواس برسد نبايد به شك خود اعتنا نمايد.
(مسأله 299) اگر كسی پس از نماز شك كند وضو گرفته يا نه، چنانچه میداند و يا احتمال می دهد كه در آغاز نماز متوجه بوده نماز او درست است، ولی برای نمازهای بعد بايد وضو بگيرد.
(مسأله 300) اگر در بين نماز شك كند كه وضو گرفته يا نه، بنابر احتياط نماز را تمام كند و بعد وضو بگيرد و نماز را دوباره بخواند.
(مسأله 301) كسی كه میداند وضو گرفته و حدثی هم از او سرزده، مثلاً ادرار كرده، اگر نداند كدام جلوتر بوده، يكی از چهار حالت را دارد:
الف ـ چنانچه نماز خود را نخوانده، بايد برای نماز وضو بگيرد.
ب ـ اگر در بين نماز است، بنابر احتياط نماز را ترك كند و بعد وضو بگيرد و دوباره نمازش را بخواند.
ج ـ اگر نماز خود را خوانده است و احتمال می دهد كه قبل از نماز متوجه بوده، نمازش صحيح است، ولی برای نمازهای بعد بايد وضو بگيرد.
د ـ اگر نماز خود را خوانده و قبل از نماز متوجه نبوده، بنابر احتياط واجب نمازی را كه خوانده دوباره با وضوی جديد بخواند.
(مسأله 302) اگر بعد از وضو يا در بين آن يقين كند، يا در بين وضو شك كند كه بعضی اعضا را نشسته يا مسح نكرده است، چنانچه رطوبت اعضايی كه پيش از آن است خشك شده باشد بايد دوباره وضو بگيرد و اگر خشك نشده بايد عضوی را كه فراموش كرده يا شك كرده و آنچه را بعد از آن است بشويد يا مسح كند.
حكم كسی كه نمی تواند از بيرون آمدن ادرار يا مدفوع يا باد جلوگيری كند
(مسأله 303) كسی بر اثر بيماری، ادرارش قطره قطره میريزد و يا نمیتواند از بيرون آمدن مدفوع و يا خارج شدن باد جلوگيری نمايد، يكی از چهار حالت را دارد:
الف ـ چنانچه يقين دارد از آغاز تا پايان وقت نماز به اندازه وضو و نماز مهلت پيدا میكند، بايد نماز را در وقتی كه مهلت پيدا میكند بخواند و اگر مهلت او تنها به مقدار كارهای واجب نماز است، بايد در وقتی كه مهلت دارد فقط كارهای واجب نماز را بجا آورد و بنابر احتياط، كارهای مستحب آن مانند: اذان و اقامه و قنوت را ترك نمايد.
ب ـ چنانچه به مقدار وضو و نماز مهلت پيدا نمیكند و در بين نماز چند مرتبه ادرار يا مدفوع و يا باد از او خارج میشود، به طوری كه اگر بخواهد بعد از هر مرتبه وضو بگيرد برای او سخت نباشد، بايد ظرف آبی پهلوی خود بگذارد و هر وقت ادرار يا مدفوع يا باد از او خارج شد فورا وضو بگيرد و بقيه نماز را بخواند و بنابر احتياط همان نماز را دوباره با يك وضو بخواند و اين بار اگر در بين نماز چيزی از او خارج شد اعتنا نكند و اين احتياط نسبت به كسی كه ادرار از او خارج میشود ترك نگردد.
ج ـ چنانچه به مقدار وضو و نماز مهلت پيدا نمیكند و ادرار يا مدفوع و يا باد طوری پی در پی از او خارج می شود كه وضو گرفتن بعد از هر مرتبه برای او سخت است، اگر بتواند مقداری از نماز را با وضو بخواند، بايد برای هر نماز يك وضو بگيرد.
د ـ چنانچه ادرار يا مدفوع و يا باد به گونه ای پی در پی از او خارج شود كه نتواند هيچ مقدار از نماز را با وضو بخواند، بنابر احتياط برای هر نماز يك وضو بگيرد، هر چند جواز خواندن چند نماز با يك وضو، مگر اينكه به اختيار خود ادرار يا مدفوع كند، خالی از وجه نيست و بجا آوردن تشهد و سجده فراموش شده و نيز نماز احتياط در صورتی كه بعد از نماز فورا آنها را انجام دهد، با همان وضوی نماز كافی است.
(مسأله 304) كسی كه ادرار پی در پی از او خارج می شود اگر بين دو نماز قطره ادراری از او خارج نشود، بنابر احتياط برای هر نماز يك وضو بگيرد، هر چند جواز خواندن دو نماز با يك وضو خالی از وجه نيست.
(مسأله 305) كسی كه ادرار او دائما قطره قطره میريزد، بايد برای نماز، امور زير را رعايت كند:
الف ـ به وسيله كيسهای كه در آن پنبه يا چيز ديگری است و از رسيدن ادرار به جاهای ديگر جلوگيری میكند خود را حفظ نمايد.
ب ـ بنابر احتياط واجب پيش از هر نماز، مخرج ادرار را كه نجس شده آب بكشد و بنابر احتياط مستحب كيسه را نيز عوض نمايد.
(مسأله 306) كسی كه نمیتواند از بيرون آمدن مدفوع خودداری كند، بايد برای نماز امور زير را رعايت كند:
الف ـ چنانچه ممكن باشد بايد به مقدار نماز از رسيدن مدفوع به جاهای ديگر جلوگيری نمايد.
ب ـ در صورتی كه مشقت ندارد، بنابر احتياط واجب برای هر نماز مخرج مدفوع را آب بكشد.
(مسأله 307) كسی كه نمی تواند از بيرون آمدن ادرار يا مدفوع يا باد خودداری كند، در صورتی كه ممكن باشد و مشقت و زحمت و خوف ضرر نداشته باشد، بايد به مقدار نماز از خارج شدن آن ها جلوگيری نمايد، اگر چه برای او هزينه ای داشته باشد، بلكه اگر بيماری او به آسانی معالجه میشود احتياط واجب آن است كه خود را معالجه نمايد.
(مسأله 308) كسی كه نمی تواند از بيرون آمدن ادرار يا مدفوع و يا باد جلوگيری كند و نمازهای خود را برابر وظيفه انجام میدهد، لازم نيست پس از بهبود، نمازهای خود را قضا كند، ولی اگر در بين وقت نماز مرض او خوب شود بنابر احتياط واجب بايد نمازی را كه در آن وقت خوانده دوباره بجا آورد.
مواردی كه وضو گرفتن واجب است
(مسأله 309) در شش مورد وضو گرفتن واجب است:
اول ـ برای نمازهای واجب غير از نماز ميّت و در نمازهای مستحبی نيز وضو شرط صحت آنهاست.
دوم ـ برای سجده يا تشهد فراموش شده، چنانچه ميان آن و نماز كاری كه وضو را باطل میكند انجام داده باشد و در اين صورت بنابر احتياط نماز را دوباره بخواند. همچنين احتياط آن است كه برای سجده سهو نيز وضو بگيرد.
سوم ـ برای طواف واجب خانه كعبه.
چهارم ـ اگر نذر يا عهد كرده و يا سوگند ياد كرده باشد كه وضو بگيرد.
پنجم ـ اگر نذر كرده باشد جايی از بدن خود را به خط قرآن برساند.
ششم ـ اگر قرآن نجس شده و برای آب كشيدن آن ناچار به دست زدن به خطوط قرآن باشد؛ ولی چنانچه معطل شدن به مقدار وضو بیاحترامی به قرآن باشد، بايد بدون وضو قرآن را آب بكشد و تا ممكن است از دست زدن به خطوط آن خودداری نمايد.
(مسأله 310) رساندن جايی از بدن به خط قرآن در حالی كه بدون وضو باشد حرام است؛ ولی جلوگيری كودكان و ديوانگان از دست گذاشتن به خط قرآن در صورتی كه بیاحترامی به قرآن نباشد واجب نيست؛ و رساندن بدن به ترجمه قرآن به هر زبانی باشد اشكال ندارد.
(مسأله 311) رساندن جايی از بدن در حالی كه بی وضو باشد به نام خدای متعال به هر زبانی نوشته شده باشد بنابر احتياط واجب حرام است و نيز رساندن جايی از بدن بدون داشتن وضو به نام مبارك پيامبر (ص) و امامان : و حضرت زهرا عليها السلام اگر بی احترامی باشد حرام است، ولی اگر يكی از اين اسامی مقدسه را در نامگذاری افراد به كار برند دست زدن بدون وضو به آنها اشكال ندارد.
(مسأله 312) انگشتر يا گردنبندی را كه روی آن اسم خدا يا پيامبر(ص) و يا يكی ديگر از معصومين: نقش بسته شده است، نبايد در حال جنايت يا حيض يا نفاس و يا بدون وضو لمس نمود ولی اگر به گونه ای باشد كه بدن با آن تماس پيدا نكند اشكال ندارد.
(مسأله 313) وضو گرفتن برای نمازهای يوميه پيش از رسيدن وقت خلاف احتياط می باشد، هر چند بنابر اقوی صحيح است. و اگر به انگيزه با وضو بودن يا خواندن سورهای از قرآن وضو بگيرد اشكال ندارد، گرچه قصد نماز خواندن با آن وضو را نيز داشته باشد.
(مسأله 314) مستحب است برای نماز ميّت، زيارت امامان:، زيارت اهل قبور، رفتن به مسجد، همراه داشتن قرآن و نوشتن يا لمس كردن حاشيه آن و نيز برای خوابيدن وضو گرفت، هر چند اقامه دليل بر بعضی از اين موارد مشكل است. و نيز مستحب است كسی كه وضو دارد دوباره وضو بگيرد. و اگر برای يكی از اين كارها وضو گرفت، هر كاری را كه بايد با وضو انجام بگيرد میتواند بجا آورد؛ مثلاً میتواند با آن وضو نماز بخواند.
چيزهايی كه وضو را باطل میكند
(مسأله 315) هفت چيز وضو را باطل میكند:
اول و دوم ـ بيرون آمدن ادرار و مدفوع.
سوم ـ خارج شدن باد از مخرج مدفوع.
چهارم ـ خوابی كه بر اثر آن چشم نبيند و گوش نشنود، ولی اگر فقط يكی از آنها از كار بيفتد وضو باطل نمی شود.
پنجم ـ چيزهايی مانند: ديوانگی، بيهوشی و مستی كه عقل را از كار می اندازد.
ششم ـ استحاضه، كه مسائل آن بعدا گفته میشود.
هفتم ـ چيزهايی مانند: جنابت، حيض و نفاس كه بايد برای آنها غسل كرد، همچنين است بنابر احتياط، مسّ ميّت پس از سرد شدن و پيش از غسل دادن آن.
دیدگاهتان را بنویسید