غسل
غسل
(مسأله 335) «غسل» شتسشوی تمام بدن است كه انسان در شرايط و يا زمانهای خاص و با قصد و انگيزه تقرب به خدا انجام میدهد. غسل به «واجب» و «مستحب» تقسيم میشود كه هر يك از آنها را میتوان به صورت «ترتيبی» يا «ارتماسی» بجا آورد، هر چند در غسل ميّت احوط آن است كه ترتيبی انجام شود.
غسل ترتيبی و ارتماسی
الف ـ غسل ترتيبی:
(مسأله 336) «غسل ترتيبی» آن است كه انسان، نخست سر و گردن و سپس بنابر احتياط طرف راست و پس از آن طرف چپ بدن خود را بشويد. به هم زدن اين ترتيب، ـ عمدا باشد يا از روی فراموشی و يا به واسطه ندانستن مسأله، در سر و گردن به طور قطع و در طرف راست و چپ به احتياط، موجب باطل شدن غسل خواهد بود.
(مسأله 337)در غسل ترتيبی بايد نصف ناف و نصف عورت را با طرف راست بدن و نصف ديگر را با طرف چپ بشويد، بلكه بهتر است تمام ناف و عورت با هر دو طرف شسته شود.
(مسأله 338) در غسل ترتيبی برای اينكه يقين پيدا شود كه هر سه قسمت را كاملاً غسل داده، بايد هر قسمتی را كه میشويد مقداری از قسمتهای مجاور را هم با آن قسمت بشويد، بلكه احتياط مستحب آن است كه دوباره تمام طرف راست گردن را با طرف راست بدن و تمام طرف چپ گردن را با طرف چپ بدن بشويد.
(مسأله 339) اگر پس از غسل معلوم شود قسمتی از بدن را شسته و نداند آن قسمت كجای بدن است، بايد دوباره غسل كند و اگر بداند مثلاً از طرف چپ بوده، چنانچه همان قسمت را به نيّت غسل بشويد كافی است و اگر از طرف راست بوده، بايد پس از شستن آن قسمت، دوباره طرف چپ را به نيّت غسل بشويد و اگر از سر و گردن باشد، بايد پس از شستن آن مقدار، طرف راست و طرف چپ را هم به قصد غسل بشويد.
(مسأله 340) اگر پيش از تمام شدن غسل در شستن مقداری از طرف چپ شك كند، شستن همان مقدار كافی است و اگر بعد از آنكه مشغول شستن طرف راست شد در شستن سر و گردن يا مقداری از آن شك نمايد، میتواند به شك خود اعتنا نكند، ولی بنابر احتياط آن را بشويد. و اگر بعد از آنكه مشغول شستن طرف چپ شد در شستن طرف راست يا مقداری از آن شك نمايد، بنابر احتياط واجب آنچه را شك دارد بشويد و بعد از شستن آن، دوباره آنچه را بعد از آن است بشويد.
ب ـ غسل ارتماسی:
(مسأله 341) در غسل ارتماسی اگر به نيّت غسل به تدريج در آب فرو رود غسل او صحيح است، ولی احتياط مستحب آن است كه يكباره زير آب رود. و اگر بدون قصد غسل داخل آب شود و پس از آنكه تمامی بدن را آب گرفت به قصد غسل ارتماسی بدن را حركت دهد، غسل صحيح است.
(مسأله 342) اگر بعد از غسل ارتماسی بفهمد به مقداری از بدن آب نرسيده، جای آن را نداند، بايد دوباره غسل كند. ونیز اگر جای آن را بداند بنا بر احتیاط.
(مسأله 343) اگر برای غسل ترتيبی وقت ندارد و برای ارتماسی وقت دارد، بايد غسل ارتماسی كند و نیز اگر جای آن را بداند بنابر احتیاط.
(مسأله 344) كسی كه روزه واجب معيّن، مانند روزه رمضان، گرفته يا برای حج يا عمره احرام بسته است، نمیتواند غسل ارتماسی كند، ولی اگر از روی فراموشی غسل ارتماسی كند صحيح است.
احكام غسل:
(مسأله 345) در غسل ارتماسی بنابر احتياط واجب بايد تمام بدن پاك باشد؛ ولی در غسل ترتيبی اگر تمام بدن نجس باشد و هر قسمت را پيش از غسل دادن آب بكشد غسل صحيح است.
(مسأله 346) اگر هنگام غسل به اندازه سر مويی از بدن نشسته بماند غسل باطل است، ولی شستن جاهايی كه ديده نمیشوند و باطن محسوب میشوند، مانند درون بينی و گوش، واجب نيست.
(مسأله 347) اگر سوراخ جای گوشواره و مانند آن به قدری گشاد باشد كه داخل آن ديده شود، بايد آن را شست، ولی اگر ديده نشود شستن داخل آن لازم نيست.
(مسأله 348) جايی را كه شك دارد از ظاهر بدن است يا از باطن آن بنابر احتياط واجب بايد بشويد.
(مسأله 349) چيزی را كه مانع رسيدن آب به بدن است بايد برطرف كند و اگر پيش از آنكه يقين كند برطرف شده غسل نمايد غسل او باطل است، همچنين اگر هنگام غسل شك كند چيزی كه مانع رسيدن آب میباشد در بدن او هست يا نه، بايد بررسی كند تا مطمئن شود كه مانعی نيست، مگر اينكه احتمال ضعيف و غيرعقلايی باشد.
(مسأله 350) در غسل بايد موهای كوتاهی كه جزو بدن به شمار میآيند شسته شوند، بلكه بنابر احتياط واجب شستن موهای بلند هم لازم میباشد و در هر صورت خود بدن كه زير مو واقع شده بايد شسته شود.
(مسأله 351) شرايطی كه برای صحيح بودن وضو گفته شد در غسل هم شرط است، مانند پاك بودن و غصبی نبودن آب و محل وضو. ولی در غسل، از بالا به پايين شستن اعضا و فاصله نشدن ميان شستن اعضای غسل لازم نيست، مثلاً اگر صبح سر و گردن و پس از چند ساعت طرف راست و چند ساعت بعد طرف چپ را غسل دهد، غسل او صحيح است، به شرط آنكه در اين ميان كاری كه وضو را باطل میكند انجام ندهد.
(مسأله 352) كسی كه نمیتواند از بيرون آمدن ادرار و مدفوع خود جلوگيری كند اگر به اندازهای كه غسل كند و نماز بخواند ادرار و مدفوع از او خارج نمیشود، بنابر احتياط واجب بايد هر قسمت را فورا بعد از قسمت ديگر غسل دهد و بعد از غسل هم فورا نمازش را بخواند، همچنين است حكم مستحاضه كه بعدا گفته میشود.
(مسأله 353) اگر كسی شك كند غسل كرده يا نه بايد غسل كند و اگر شك كند غسل بر او واجب شده يا نه لازم نيست غسل نمايد و اگر مدتی پس از غسل كردن شك كند غسلش درست بوده يا نه لازم نيست دوباره غسل كند، ولی اگر بعد از خواندن نماز در اصل غسل كردن شك كند، با احتمال توجه در هنگام نماز، نمازهايی كه خوانده صحيح است و برای نمازهای بعدی بايد غسل نمايد.
(مسأله 354) اگر در بين غسل كاری كه وضو را باطل میكند از او سر زند، احتياط مستحب آن است كه غسل را از سر گيرد لکن وضو را حتما بگيرد.
(مسأله 355) كسی كه چند غسل بر او واجب است میتواند آنها را جدا جدا انجام دهد يا اينكه به نيّت همه آنها يك غسل بجا آورد، همچنين است حكم غسل واجب و مستحب، مثل غسل «جنابت» و «جمعه».
(مسأله 356) اگر كسی غسل مسّ ميّت يا غسل ديگری بر او واجب بوده و انجام نداده است، در صورتی كه پس از آن جنب شده و غسل جنابت كرده است غسل جنابت او از ساير غسلها كفايت میكند، هر چند به آنها توجه نداشته است.
(مسأله 357) اگر وقت نماز واجب رسيده میتوان به نيّت واجب و يا به قصد قربت؛ يعنی برای انجام فرمان خدای متعال غسل كرد، ولی اگر بخواهند پيش از رسيدن وقت نماز غسل كنند بنابر احتياط به قصد پاك شدن از جنابت و يا به قصد قربت غسل نمايند، هر چند به قصد نماز نيز صحيح است.
(مسأله 358) كسی كه يقين كرده وقت نماز واجب رسيده اگر به نيّت واجب غسل كند و بعد معلوم شود هنوز وقت نرسيده، غسل او صحيح است.
(مسأله 359) هر گاه به خيال اينكه به اندازه غسل و نماز وقت دارد به قصد نماز ادا غسل كند و بعد از غسل بفهمد كه به اندازه غسل وقت نداشته و نمازش قضا شده، غسل او محل اشكال است، ولی اگر به قصد غربت غسل كرده باشد غسل او صحيح است.
دیدگاهتان را بنویسید