شك های صحيح
قسم سوم ـ شك های صحيح:
(مسأله 377) در نُه صورت اگر نمازگزار در شماره ركعتهای نماز چهار ركعتی شك نمايد بايد فورا فكر كند، پس اگر يقين يا گمان به يك طرف شك پيدا نمود همان طرف را بگيرد و نماز را تمام كند و در غير اين صورت به دستورهايی كه گفته میشود عمل نمايد.
و آن نُه صورت از اين قرارند:
1 ـ پس از سر برداشتن از سجده دوم شك كند دو ركعت خوانده است يا سه ركعت، كه بايد بنا را بر ركعت سوم گذاشته يك ركعت ديگر بخواند و پس از سلام نماز بلافاصله و بدون انجام دادن كاری كه نماز را باطل میكند بنابر احتياط واجب يك ركعت نماز احتياط ايستاده بجا آورد.
2 ـ پس از سر برداشتن از سجده دوم شك كند دو ركعت خوانده يا چهار ركعت؛ كه بايد بنا را بر ركعت چهارم گذاشته نماز را تمام كند و پس از سلام نماز بلافاصله دو ركعت نماز احتياط ايستاده بخواند.
3 ـ پس از سر برداشتن از سجده دوم شك كند دو ركعت خوانده يا سه ركعت و يا چهار ركعت؛ كه بايد بنا را بر ركعت چهارم گذاشته نماز را تمام كند، و پس از سلام نماز بلافاصله دو ركعت نماز ايستاده و سپس دو ركعت نماز احتياط نشسته بخواند.
و اگر پس از پايان ذكر سجده دوم و پيش از سر برداشتن از سجده دوم يكی از سه شك پيش آيد، بنابر احتياط واجب به همين دستور عمل كرده و نماز را نيز دوباره بخواند.
4 ـ پس از سر برداشتن از سجده دوم شك كند چهار ركعت خوانده يا پنج ركعت، كه بايد بنا را بر ركعت چهارم بگذارد و نماز را تمام كند و پس از نماز بلافاصله دو سجده سهو[1] انجام دهد، ولی اگر پس از سجده اول يا پيش از سر برداشتن از سجده دوم اين شك برای او پيش آيد، بايد بنابر احتياط واجب به همين دستور عمل نمايد و نماز را نيز دوباره بخواند.
5 ـ شك كند سه ركعت خوانده يا چهار ركعت، كه در هر جای نماز باشد بايد بنا را بر ركعت چهارم گذاشته و نماز را تمام كند و پس از آن بلافاصله يك ركعت نماز احتياط ايستاده يا دو ركعت نشسته بجا آورد، گرچه بهتر است دو ركعت نشسته را بخواند.
6 ـ در حال ايستاده شك كند در ركعت چهارم است يا پنجم، كه بايد بنشيند و نماز را با تشهد و سلام به پايان برد و سپس دستور شك بين سه و چهار را انجام دهد و بنابر احتياط دو سجده سهو برای ايستادن و دو سجده سهو هم برای ذكرهای بيجا انجام دهد.
7 ـ در حال ايستاده شك كند در ركعت سوم است يا پنجم، كه بايد بنشيند و نماز را با تشهد و سلام به پايان برد و سپس دو ركعت نماز احتياط ايستاده بجا آورد و بنابر احتياط دو سجده سهو برای ايستادن و دو سجده سهو هم برای ذكرهای بيجا انجام دهد.
8 ـ در حال ايستاده شك كند در ركعت سوم است يا چهارم يا پنجم، كه بايد بنشيند و نماز را با تشهد و سلام به پايان برد و پس از نماز بلافاصله دو ركعت نماز احتياط ايستاده و دو ركعت هم نشسته بجا آورد و بنابر احتياط دو سجده سهو برای ايستادن و دو سجده سهو برای ذكرهای بيجا انجام دهد.
9 ـ در حال ايستاده شك كند در ركعت پنجم است يا ششم، كه بايد بنشيند و نماز را با تشهد و سلام به پايان برد و بلافاصله دو سجده سهو بجا آورد و بنابر احتياط دو سجده سهو ديگر هم برای ايستادن و دو سجده سهو برای ذكرهای بيجای ديگر انجام دهد. و بنابر احتياط مستحب مؤكد در چهار صورت آخر، نماز را نيز دوباره بخواند.
(مسأله 378) اگر يكی از شكهای صحيح برای انسان پيش آيد بنابر احتياط واجب نبايد نماز را بشكند و اگر پيش از انجام كاری كه نماز را باطل می كند، مثل رو گرداندن از قبله، نماز را از سر گيرد نماز دومش هم باطل است، همچنين است بنابر احتياط واجب در صورتی كه نماز احتياط بر او واجب باشد و پيش از خواندن آن، نماز را از سر بگيرد، ولی در هر دو صورت اگر بعد از انجام كاری كه نماز را باطل میكند دوباره مشغول نماز شود نماز دومش صحيح است.
(مسأله 379) اگر يكی از شكهای صحيح برای انسان پيش آيد چنانكه گفته شد بايد فورا فكر كند، ولی اگر چيزهايی كه به واسطه آنها يقين يا گمان به يك طرف شك پيدا میشود از بين نمیرود، چنانچه كمی بعد هم فكر كند اشكال ندارد، مثلاً اگر در سجده شك كند میتواند تا بعد از سجده فكر كردن را تأخير بيندازد.
(مسأله 380) اگر پيش از آنكه مشغول تشهد شود يا در ركعت هايی كه تشهد ندارد پيش از ايستادن شك كند كه دو سجده را بجا آورده يا نه و در همان موقع يكی از شك هايی كه بعد از تمام شدن دو سجده صحيح است برايش پيش آيد نمازش باطل است.
(مسأله 381) كسی كه نشسته نماز میخواند اگر شكی كند كه بايد برای آن يك ركعت نماز احتياط ايستاده يا دو ركعت نشسته بخواند، بايد يك ركعت نشسته بجا آورد و نيز اگر شكی كند كه بايد برای آن دو ركعت نماز احتياط ايستاده بخواند بايد به جای آن دو ركعت نشسته بجا آورد.
دیدگاهتان را بنویسید